ايمني صنعتي

در محيط هاي صنعتي با وجود ماشين آلات و ابزار فراوان، غالبا کارگران در معرض خطرات گوناگون قرار دارند، با پيشرفت فن آوري و افزايش کاربرد ماشين آلات در توليد نيز مخاطرات و احتمال بروز حوادث در اين گونه محيطها فزوني مي گيرد.

ايمني صنعتي علمي است که در پيشگيري از بروز حوادث در محيط کار به ياري انسان مي شتابد و همواره در راستاي حفاظت و حراست از نيروي کار و سرمايه گام بر مي دارد.

● تعاريف و محتوا

اصولا" ايمني صنعتي رشته اي است گسترده که به مجموعه تدابير، اصول و مقرراتي گفته مي شود که با به کارگرفتن آنها مي توان نيروي انساني و سرمايه را در برابر خطرات گوناگون در محيطهاي صنعتي به گونه اي مؤثر و کارا نگه داري کرد و به اين وسيله يک محيط کار بي خطر و سالم براي افزايش کارايي کارکنان بوجود آورد.

● ايمني

تعريف ايمني عبارت است از ميزان درجه دور بودن از خطر، واژه (Hazard) که در تعريف علمي ايمني آمده است، در واقع شرايطي است که داراي پتانسيل رساندن آسيب به کارکنان، تجهيزات و ساختمانها، از بين بردن مواد يا کاهش کارايي در اجراي يک وظيفه از پيش تعيين شده مي باشد.

هنگامي که (Hazard) وجود دارد امکان وقوع اثرات منفي ياد شده وجود خواهد داشت.

کلمه (Danger) گوياي قرارگرفتن در معرض يک (Hazard) است، يه اين ترتيب ايمني متضاد (Danger) بوده است، و در صدد حذف خطرات بالفعل موجود در محيط کار مي باشد.

ايمني به طور صد در صد و متعلق وجود ندارد و عملا هم هيچگاه حاصل نخواهد شد از اينروست که گفته مي شود ايمني حفاظت نسبي در برابر خطرات است.

● منظور از ايمن و غير ايمن چيست؟

يک مکان، يک کار معين و يا يک دستگاه زماني ايمن انگاشته مي شود که احتمال خطر مرگ، مجروح شدن و يا ابتلا به بيماري براي کسانيکه در آنجا بوده يا با آن دستگاه کار مي کنند در حد قابل قبول پايين باشد. به طور کلي، ميتوان چنين گفت که ميزان خطر قابل قبول با پايين آمدن سطح ايمني، افزايش و با افزايش سطح ايمني کاهش مي يابد. در واقع بهداست حرفه اي بيماريها را کاهش مي دهد و ايمني صنعتي به کاهش تمام خطرات مي پردازد.

● مهندسي ايمني صنعتي

با توجه به تعريف ايمني، مهندسي ايمني عبارت است از " مقررات يا نظامي که براي کاهش وقوع حوادث از طريق حذف يا کنترل خطرات بکار مي روند ) در مهندسي ايمني صنعتي مسائلي که ايمن کردن محيط کار مورد توجه قرار مي گيرند عبارتند از: الف- پيشگيري از حوادث ب- عوامل انساني ج- طراحي و جا نمايي دستگاهها و تجهيزات د – مديريت و راهبري ايمني ه – آموزش و – بازرسي

حيطه فعاليت مهندسي ايمني امروزه گسترده تر شده است و به شاخه ها و گرايشهاي گوناگون دانشگاهي گسترش يافته است که عبارت است از :

۱) مديريت خطر

۲) پيشگيري از خطرات

۳) مهندسي آتش سوزي

۴) کنترل خطر

● مديريت و راهبري ايمني

مديريت، مسئول ايمني و بهداشت کارکنان است، همانگونه که يک مدير براي بهره وري وسود آوري مسئوليتي سنگين دارد، در مورد ايمني و بهداشت نيز چنين وضعيتي صادق است توليد از دست رفته ممکن است از طريق بهبود مديريت مجددا بدست آيد. اما هيچ راهي براي جبران تلفات انساني که در نتيجه بروز حوادث حاصل مي شود، وجود ندارد. اين نکته مورد توافق متخصصان علم مديريت است که تنها ۱۵ درصد از مشکلات سازمان يا کارخانه ممکن است بوسيله کارکنان حل و کنترل شود، در صورتيکه ۸۵ درصد اين مشکلات را مي توان از طريق مديريت مهار کرد.

▪ عوامل اصلي در مديريت ايمني

۱) برنامه ريزي ايمني

۲) سازماندهي ايمني و فعاليت هاي آن

۳) هدايت برنامه هاي ايمني

۴) کنترل عملکرد ها و نتايج حاصله

● بهداشت و ايمني

بهداشت به معناي مصون داشتن کارکنان از بيماري و سالم نگهداشتن وضعيت جسماني و رواني آنهاست ايمني به معناي محافظت کردن کارکنان از آسيبهاي مربوط به حواد کاري است. اين عوامل حائز اهيمت است، زيرا کارکناني که از سلامتي برخوردارند و در محيطي ايمن کار مي کنند ثمر بخش ترند. به اين دليل مديران آينده نگر، حامي برنامه هاي پيشرفت بهداشت و ايمني هستند. امروزه به دليل ملاحظات قانوني تمام سازمانها موظف به مراقبت بهداشت و ايمني کارکنان خود هستند.

● ايمني در افزايش بهره وري

لازم به ذکر است که اصول ايمني و بهداشت حرفه اي نيز علاوه بر اثرات غير مستقيم بر بهره وري و بازده اقتصادي واحدهاي صنعتي، بطور مستقيم بر اين موارد تأثير دارد.

بطور کلي خسارات مالي يا جاني، عواقب و پيامدهاي منفي تمامي حوادث صنعتي را تشکيل مي دهند.

بنابراين وقوع حوادث يا سبب آسيب ديدن دستگاهها و تجهيزات مواد خام، مصولات يا محيط کار مي شود و يا صدمات غير قابل جبران جسمي و جاني را به همراه خواهد داشت.

▪ مزاياي توجه به رعايت اصول ايمني و بهداشت حرفه اي به شرح زير است :

ـ براي کارگر

۱) افزايش روحيه

۲) کاهش فشار کار

۳) کاهش جراحات و صدمات

۴) کاهش حوادث

۵) افزايش راحتي

۶) افزايش حفظ رفاه و سلامتي

۷) افزايش سطح بهداشت کار

ـ براي کارفرما

۱) کاهش حوادث

۲) افزايش کيفيت محصول

۳) افزايش کارايي کارکنان

۴) کاهش خطاها

۵) کاهش مخارج درماني کارگران

۶) استفاده بهتر از نيروي انساني

۷) کاهش مخارج توليد.

● حفاظت و ايمني

▪ وظيفه مديريت در امر حفاظت و ايمني در محيط کار چيست؟

لازم است مديران و کارفرمايان به اهميت و ارزش حفاظت صنعتي پي ببرند. بايد از زيانهاي مادي ناشي از حوادث صنعتي (اعم از مستقيم و غير مستقيم) آگاهي داشته باشند مضافا" از همه مهمتر به ارزش و منزلت عامل انساني و سلامت او توجه کند. لازم است مديريت بر تمام کارکنان و محيط کار تأثير داشته باشد وعوامل ايمني محيط را که در کم کردن حوادث مؤثرند به نحو مطلوب بشناسند و کوشش و توان خود را در حفظ و سلامت کارکنان و ماشين آلات به نحو مطلوب مصرف کند.

▪ ايمني محيط کار

ايمني شرايطي است که منابع انساني را از عوامل مضري که مي تواند سلامتي آنان را به خطر اندازد، مصون مي دارد مسئوليت عمده ايمن سازي محيط کار به عهده مديران سطوح بالاي سازمان بويژه مديران پرسنلي است. البته اهميت همکاري کليه کارکنان را در محيط امن نمي توان ناديده گرفت.

بعبارت ديگر ايمني کار عبارت است از : فراهم آوردن موجباتي که از بيماريها و حوادث ناشي از کارهاي صنعتي جلوگيري مي کند. يعني هر چه تعداد حوادث ناشي از کار کمتر باشد مي توان گفت که ايمني بيشتري در محيط کار وجود دارد.

▪ حوادث ناشي از کار

هر سال ميليونها حادثه ناشي از کار در دنيا اتفاق مي افند. برخي از اين حوادث باعث مرگ و برخي ديگر موجب از کار افتادگي موقت مي شوند که ممکن است ماهها دوام يابد. حوادث ناشي از کار سبب ناراحتي افراد بشر و زيانهاي اقتصاد مي گردند. و جامعه متحمل خسارات فراوان مي شود. به همين جهت جلوگيري از آنها وظيفه اي مهم و اساسي است.

الف) تعريف حادثه

آنچه انسان را ناخواسته از مسير زندگي طبيعي منحرف ساخته و براي او ناراحتي جسمي و رواني و يا خسارات مالي ايجاد نمايد، حادثه ناميده مي شود. در دايره المعارف سازمان بين المللي کار ، حادثه چنين تعريف شده است : (( حادثه عبارت است از يک اتفاق پيش بيني نشده و خارج از انتظار که سبب صدمه و آسيب گردد )) تعريف حادثه ناشي از کار عبارت است از حادثه اي که در حين انجام کار و به سبب آن براي بيمه شده اتفاق مي افتد. مقصود از حين انجام کار تمامي اوقاتي است که بيمه شده در کارگاه، مؤسسات وابسته، ساختمانها و محوطه آن مشغول کار باشد، يا بدستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه مأمور انجام کاري مي شود. ضمنا" تمام اوقات رفت و آمد بيمه شده از منزل به کارگاه و بالعکس جزء اوقات کار محسوب مي شود.

▪ دلايل ايجاد حوادث

حوادث معمولا نتيجه شرايط و يا عمليات نامطمئن و نا ايمن است شرايط نا ايمن شامل استفاده از تجهيزات بد طراحي شده و غير مجهز، محيط پر خطر به عنوان نمونه، ليز بودن زمين بدليل ريختن آب، يا ابزار و تجهيزات قديمي و مستهلک است. عمليات نامطمئن و نا ايمن است از سوي کارکنان و بدليل استفاده نامناسب از ابزار و تجهيزات است. بايد توجه داشت که تمام عمليات غير ايمن منتهي به حادثه در محيط کار نمي شود و تمام حوادث به آسيب و صدمه ختم نخواهد شد بسياري از مسئولين رسيدگي و بررسي حوادث معتقدند که اکثر حوادث در نتيجه خطاي انسانها بوجود مي آيند. البته حوادثي نيز بدليل نقص ابزار و تجهيزات يا محيط کاري نا ايمن رخ داده است. اما در بيشتر موارد به مزاياي ايمني ابزار و تجهيزات و محيط مطمئن از سوي کارکنان توجهي نشده ، يا توصيه هاي ايمني و احتياط هاي لازم ناديده گرفته شده اند.

ب) انواع روش طبقه بندي حوادث

حوادث ناشي از کار را مي توان به روشهاي گوناگوني طبقه بندي نمود :

۱) حوادث بر حسب افراد بوجود آورنده طبقه بندي مي گردند، مانند : مدير ، استاد کار و کارگر

۲) حوادث را بر حسب علل آنها طبقه بندي مي نمايند. مانند: ماشين آلات ترابري ، انفجار و آتش سوزي و مواد سمي

۳) حوادث را بر حسب کيفيت عملي که باعث حادثه گرديده، طبقه بندي مي کنند، مانند: برداشتن حفاظ از روي دستگاه، عدم احتياط لازم هنگام کار و راه اندازي دستگاه بدون اجازه.

۴) حوادث را بر اساس شرائط محيط بوجود آورنده طبقه بندي مي کنند، مانند: عدم روشنايي کافي، تهويه نامناسب، سر و صدا در محيط کار

ج) روشهاي پيشگيري از حوادث

۱) وضع مقررات قانوني

۲) تعيين اصول و ميزانها

۳) بازرسي

۴) تحقيقات فني

۵) تحقيقات پزشکي

۶) تحقيقات روانشناسي

۷) تحقيقات کاري

۸) آموزش

۹) راهنمايي و تشويق

۱۰) مزاياي مالي

۱۱) تشکيل کميته حفاظت و بهداشت کار در کارگاه

منابع :
----------------------
aftab.ir
سایت علمی و اطلاع رسانی عمران ایران

بطور کلي دو گروه بازرسي بر روي گريسها قبل از استفاده صورت ميگيرد


1 - آزمايشهاي مکانيکي_ديناميکي 2- فيزيکي _ شيميائي

استانداردهاي ملي و SAE,DIN,IP,ASTM,FTMS روشهائي رابراي آزمايش گريس انجام مي دهند آزمايشاتي که از لحاظ تريبولوژيکي يا فيزيکي- شيميائي انجام ميگيرد عبارتند از:

1- بو (ODER) :

معمولا هر گريس داراي بو مشخصي هستندکه اين بو ناشي از نوع روغن پايه وسفت کننده و مواد افزودني است ويا تحت تاثير اسانس هاي مصرفي است.

بوي تند و زننده گريس بعلت کيفيت پائين گريس است که بعلت استفاده از روغن پايه اکسيد شده يا اکسيد شدن گريس در معرض دماي بالا و غير معمول در فرايند توليد گريس بروز منمايد.

2- ساختار(STRUCTURE) :

ساختار گريس به نوع سفت کننده ومواد افزودني و روغن پايه بستگي دارد. اکثر گريسها الياف کوتاه دارند که اين الياف کوتا در نوع سفت کننده موجود ميباشد

۳- رنگ(COLOR) :

رنگ تعيين کننده کيفيت گريس نيست.رنگ گريس به طور طبيعي با توجه به نوع مواد مصرفي ممکن است کاملا بيرنگ و طلائي و زرد قهوه اي کم رنگ تا قهوه اي تيره و سياه باشد ولي در گريس هاي قرمز و آبي وسبز از رنگدانه استفاده ميشود

4- دانسِته (DENSITY) :

نوع وميزان روغن پايه و سفت کننده در تعيين دانسيته گريس موثر است. گريسهاي حاوي روغنهاي معدني داراي دانسيته 8/0 تا 1 گرم بر سانتيمتر مکعب است.

5- نقطه قطره شدن(DROP POINT) :

نقطه ابري شدن دمائي است که در اثر گرم کردن نمونه گريس در شرايط آزمون از روزنه دستگاه اندازه گيري به صورت قطره جاري مي شود.نقطه قطره شدن تعيين کننده دماي کارکرد گريس نيست اما به طور کلي بايد 30 تا 40 درجه سانتيگراد بالاتر از حداکثر دماي کارکرد دستگاه باشد.

بايد توجه داشت که نقطه ذوب دمائي است که در آن درجه حرارت گريس از حالت نيمه جامد به حالت مايع تغيير مي کند.

باتوجه به نحوه طراحي سيستم هاي آب بندي در صورتي که دماي کارکرد گريس حتي به مدت کوتاه از نقطه قطره شدن بيشتر شود نشت خود به خود و شديد را به همراه خواهد داشت.

6- نفوذپذيري(PENETRATION) :

نفوذ پذيري نشانه نرمي يا سفتي گريس است.گريس استفاده نشده از گريسي که در شرايط کارکرد قرار ميگيرد سفت تر است.

براي تعيين درجه نفوذپذيري گريس در شرايط کارکرد پس از وارد نمودن 60 ضربه درجه نفوذپذيري گريس را با اندازه گيري ميزان نفوذ قطعه مخروطي در آن اندازه گيري مي کنند.

7- برگشت پذيري (REVERSIBILITY) :

به قابليت حفظ ساختار در مقابل سرد و گرم شدن متوالي خاصيت برگشت پذيري گفته مي شود.و گريس هايي که پس از قرار گرفتن در وضعيت دماي معمولي خصوصيات قبل خود را بازيابند داراي خاصيت برگشت پذيري هستند.

8-خاصِت شکل پذيري فيزيكي(THIXOTROPY) :

گريس هايي که در اثر عوامل مکانيکي مانند همزدن و ارتعاش به طور قابل ملاحظه اي تغيير کرده و نرم مي شوند و پش از قطع اثر اين گونه عوامل به وضعيت اوليه بر مي گردند را گريسهاي THIXOTROPY مي نامند.

گريسهاي آلمينيومي و ژله اي از جمله اين گريسها هستنند.

9- فرسودگي(AGING) :

عوامل متعددي مانند اکسيژن هوا گرما نور و کاتاليزور ها عمدتا از طريق اکسيداسيون باعث کاهش عمر گريسها و فساد آنها مي گردند.

10- فشار جريان (FLOW PERSSURE) :

مقدار فشار مورد نياز براي براي غلبه بر مفاومت جريان و خارجَ شدن گريس از مجاري گريس کاري مشخص مي شود

11- جدا شدن روغن (OIL SEPARATION) :

در صورتي که گريس براي مدت طولاني در انبار نگهداري شود يا در دماي بالا کارکند روغن از گريس جدا خواهد شد که مقدار آن بستگي به اندازه ظرف گريس ونوع آن مقدار ماده غليظ کننده .نوع روغنپايه و شرايط غليظ کننده و روغن دارد .

12- پايداري در برابر آب (WATER RESISTANCE) :

خاصيت پايداري در برابر آب در استاندارد خاصي بررسي ميگردد که در اين روش يک قطعه شيشه با گريس مورد آزمايش.پوشش داده مي شود و به مدت 3 ساعت در آب گرم قرار گرفته و بر اساس شکل ظاهري به آن امتياز داده مي شود(0.1.2.3.)

قبل از برنامه ريزي در خصوص روانکاري تجھيرات و ماشين آلات مطالب زير مطالعه نماييد :

وظايف عمده روغن عبارتند از :


ايجاد فيلم روغن بين سطوحي که روي ھم مي لغزند. ·


نظير رينگ و پيستون روي سطح سيلندر و يا ميل لنگ روي سطح ياتاقان.


فيلم روغن عبارت است از : يک لايه نازک روغني که بين سطوح قرار گرفته و از تماس دو سطح با يکديگر جلوگيري مي نمايد.

براي مثال :

دو قطعه شيشه را اگر بخواھيم روي ھم حرکت دھيم ، اين کار به سختي صورت مي گيرد و دو سطح روي ھم اثر تخريبي
و خش خواھند گذاشت ولي با استفاده از فيلم روغن بين دو سطح مي توان از تماس آنھا جلوگيري کرد.


جلوگيري از زنگ زدن قطعات داخلي. ·


جذب حرارت از قطعات داخلي و انتقال آن به جداره ھاي بيروني. ·


آب بندي محفظه بمنظور جلوگيري از خروج گازھاي متصاعد شده در موتورھا. ·


شناورسازي براده ھا و ذرات ريز داخلي و انتقال انھا به داخل فيلترھا. ·

واضح است که روغني داراي کيفيت بالاتر است که بتواند پنج وظيفه فوق را بھتر انجام دھد.


يکي از خصوصيات مھم در شناسايي روغن گرانروي يا ويسکوزيته آن مي باشد. (viscosity)


گرانروي : عبارت است از مقاوت روغن در مقابل جاري شدن.


روغن بايستي نه آنقدر غليظ باشد که نتواند داخل شيارھاي نفوذ کند و نه آنقدر داراي غلظت کمي باشد که ھمواره بين قطعات
نشست نموده و فيلم روغن را تشکيل ندھد.


معرفي مي شوند و اين اعداد نشان دھنده زماني ھستند که حجم ثابتي از ، روغنھا در بازار معمولاً با اعدادي مانند:

30،40,50
روغن در دماي 40 درجه سانتي گراد از يک قيف استاندارد جاري مي شود.

*****


در تھيه برنامه روانکاري مي توان از سرويسھاي خدماتي و مشاوره اي که توسط توليد کنندگان روغن ھاي صنعتي ارائه مي
گردد استفاده نمود.

داشتن ليست روغن ھاي مشابه و مرغوب با مارک ھاي متفاوت مي تواند بخش نت را در انتخاب انواع روغنھاي مناسب و قابل استفاده ياري نمايد.

بديھي است که بايد تا حد ممکن از بکارگيري تنوع زياد روغن ھاي صنعتي خودداري شود.


عوامل زير را در ھنگام برنامه ريزي روانکاري تجھيزات لحاظ کنيد :


- تعداد و محلھاي روانکاري ھر دستگاه.


- دوره تناوب روانکاري.


- نحوه و روش روانکاري ( استفاده از پمپ، گريس پمپ، قيف ، برس موئي و ...)

- حجم و ميزان روانکار.


- نوع روانکار.


- معادل و جايگزين روانکار.


- وضعيت دستگاه حين روانکاري

منابع :

----------------------
نويسنده : شھریار حی شاد مھندس مكانیك – مديريت نگھداري و تعمیرات شركت پارس خودرو
parvaz2006

نحوه فيلتر کردن روغن ترانسفورماتور

روغن ترانسفورماتورهاي قدرت نقش بسيار مهمي در عملکرد ترانسفورماتورها دارند. نقش عايق کنندگي، خنک کنندگي و تشخيص عيب از جمله مهمترين وظايف روغن مي باشند. با پيرشدن ترانسفورماتور ، روغن اين دستگاه بعضي از خصوصيات شيميايي و الکتريکي خود را از دست مي دهد. از جمله مهمترين اين خصوصيات مي توان به خصوصيات الکتريکي که حائز اهميت مي باشند، اشاره نمود.

دلايل اصلي که روغن ترانسفورماتورهاي قدرت را دچار مشکل مي نمايند عبارتند از:

۱) افزايش ذرات معلق در روغن

۲) وجود آب به مقدار زياد در روغن

۳) وجود آلودگي هاي شيميايي مانند اسيديته و...

مسائل فوق باعث تغيير پارامترهاي متعدد مي شوند. به عنوان مثال افزايش ذرات معلق و وجود آن باعث کاستن قدرت دي الکتريک روغن و افزايش اسيديته، باعث خوردگي کاغذ و اجزاي داخلي ترانسفورماتور مي شود. براي بهبود روغن ترانسفورماتوري که دچار ضعف هاي متعدد شده است مي توان از فيلتراسيون استفاده نمود. با فيلتر نمودن روغن مي توان ذرات معلق آن را جدا نمود و در نتيجه ولتاژ شکست را بالا برد. مي توان با خلاء نمودن روغن ، آب را بصورت بخار از روغن جدا نمود. حذف آلودگي هاي شيميايي فقط با کمک فيلترهاي شيميايي ممکن است.

از جمله مهمترين آلودگي که روغن ترانسفورماتور را تحت تأثير قرار مي دهد وجود آب به مقدار کم در داخل روغن است. جدا نمودن آن در داخل ترانسفورماتور به راحتي امکان پذير نمي باشد. علت اين مسأله وجود مقادير بسيار زياد آب داخل کاغذ ترانسفورماتور مي باشد که با جدا نمودن آب روغن دوباره جايگزين آن مي شود.

● روشهاي فيلتر نمودن

الف) روشهاي Off-line

از زمانهاي دور براي بهبود کيفيت عايقي روغن ترانسفورماتورهاي قدرت از روشهاي فيلتراسيون هنگامي که ترانسفورماتور خاموش بوده است استفاده مي کردند. در اين روش هنگامي که ترانسفورماتور خاموش مي باشد به مدت چند شبانه روز به صورت پيوسته روغن را داخل ترانسفورماتور چرخانده و آنرا در بيرون تحت فيلتراسيون و خلاء به منظور جدا نمودن ذرات معلق و آب محلول قرار مي دادند.

اين روش داراي معايب فراواني است از جمله لزوم داغ نمودن روغن ترانسفورماتور و همچنين لزوم خاموش نمودن ترانسفورماتور را مي توان نام برد.

ب) روشهاي نوين ـ روشهاي در حين کار

براي جدا نمودن آب به صورت بهينه، لازم است که از فيلترهاي در حين کار استفاده نمود. مهمترين مزاياي فيلترهاي (خشک کن) هاي در حين کار خشک نمودن بهينه ترانسفورماتور در طول زمان و همچنين عدم لزوم خاموشي ترانسفورماتور را مي توان عنوان نمود. اصول عملکرد اين فيلترها مانند شکل زير است که در آن روغن از مخزن تحت فشار خارج شده و در مسير آن يک فيلتر فيزيکي قرار مي گيرد. در اينجا ذرات معلق فيلتر شده و تحت تاثير خلاء آب محلول در آن گرفته مي شود. روغن فيلتر شده به وسيله پمپ به ترانسفورماتور برگردانده مي شود. اين چرخه با دبي پايين در حدود ۲۵۰ ليتر در ساعت به صورت پيوسته از چند ماه تا چند سال با توجه به وضعيت ترانسفورماتور صورت مي گيرد.

● مزاياي خشک کردن On-Line روغن و کاغذ عايقي ترانسفورماتورهاي قدرت با استفاده ازدستگاه V۳۰

ـ رطوبت زدائي از روغن ترانسفورماتور بصورت On-Line

ـ افزايش ولتاژ شکست روغن عايقي

ـ رطوبت زدائي از کاغذ عايقي ترانسفورماتور

ـ کاهش ميزان ذرات معلق داخل روغن ترانس

ـ کاهش ميزان ضريب تلفات عايقي روغن

ـ کاهش ميزان اسيديته روغن

ـ افزايش قابليت بارگيري ترانسفورماتور

ـ افزايش عمر باقيمانده ترانسفورماتور

ـ عملکرد مطمئن و عدم تأثير سو بر بهره برداري عادي از ترانسفورماتور

ـ گاززدائي از روغن ترانسفورماتور با استفاده از روش De-Gassing

ـ اعلام آلارم و خروج ترانسفورماتور از مدار در صورت تشکيل مقدار زياد گاز

منابع :
----------------------
aftab.ir
http://www.ewa.ir

● وظايف اصلي روغن موتور و نقش مواد افزودني

۱) روانکاري و کاهش اصطکاک (مواد افزودني بالا برنده شاخص گرانروي و ضد سايش)

۲) پاک کنندگي و معلق سازي (ادتيوهاي پاک کننده و معلق کننده)

۳) انتقال حرارت (ادتيوهاي ضد اکسيداسيون)

۴) باز دارندگي در برابر خوردگي و زنگ زدگي (ادتيوهاي ضد اکسيداسيون و ضد زنگ)

۵) از بين بردن کف(افزودني ضد کف)

● ملاکهاي اصلي در انتخاب روغن

▪ روغن موتورهاي گازسوز

- روغن هايي با ASH متغير

- داراي ادتيوهاي ضداکسيداسيون، ضدسايش، پاک کننده و ضدخوردگي

- گريد روغن SAE ۳۰، ۴۰ - SAE ۱۵ W ۴۰

- TBN کمتر

▪ روغن چند منظوره تراکتور

قابل استفاده در:

- سيستم هيدروليک و فرمان

- موتورهاي بنزيني و ديزلي

- گيربکس و دنده هاي تحت بار متوسط تا زياد (براي تمامي تجهيزات ماشين آلات کشاورزي)

● ماشين آلات راهسازي و معادن (کاترپيلار، کوماتسو، ولوو، هپکو)

▪ نوع تجهيزات: لودر- بلدوزر- گريدر- غلطک- بيل مکانيکي

▪ روغن موتور پيشنهاد شده(با توجه به توصيه سازندهSAE &API):

- در مدل هاي قديمي(منو گريد)، هامون و پاسارگاد

- مدل هاي جديد(مالتي گريد)، پارس لنج، ديزل و هيرمند

● تخمين عمر مفيد روغن موتور

کيلومترکارکرد واقعي روغن به عوامل زير بستگي دارد:

- کيفيت سوخت مصرفي(ميزان گوگرد)

- درجا کارکردن موتور(ترافيک)

- آثار منفي ساکن ماندن روغن درون کارتر:

- ميعان بخارات آب درون سيستم

- تشکيل ترکيبات مضر(کمپلکس)

● فشار روغن و عوامل مؤثر برآن

عوامل مؤثر برفشار روغن عبارت است از:

- انتخاب نادرست گريد(SAE)

- اکسيداسيون و از بين رفتن ادتيوها

- آلودگي با ذرات و اختلاط با سوخت

عوامل مکانيکي سيستم مانند:

- عيوب تجهيزات(شير تنظيم فشار، اويل پمپ و…)

- لقي بيش از اندازه ياتاقان ها و نشتي داخلي

● کاهش ميزان روغن موتور و دلايل آن

عوامل معمول کاهش حجم روغن عبارت است از:

- سوختن روغن درون محفظه احتراق و خارج شدن از اگزوز

- تبخير روغن درون کارتر(تهويه هواي کارتر)

عوامل غير معمول کاهش روغن موتور عبارت است از:

- انتخاب نامناسب گريد روغن

- پرکردن روغن بيش از حد مجاز

- نشتي از طريق کاسه نمدها و آب بندها

- ساييدگي رينگهاي پيستون

● روغن هاي دنده خودرو

علل استفاده از روغن دنده خودرو عبارت است از: راحت تعويض کردن دنده بخصوص در دماي پايين، جلوگيري از خطر افتادن اجزاي تحت فشار، کم کردن اصطکاک و سايش.

طبقه بندي روغن هاي دنده خودرو:

۱) براساس کيفي(انستيتو نفت آمريکا)

ـ روغن دنده پارس مدوس GL-۳ GL-۲ API GL-۱

ـ روغن دنده پارس مدوس اي پي GL-۴

ـ روغن دنده پارس مدوس اي پي اس GL-۵

۲ ) براساس گرانروي(انجمن مهندسان اتومبيل)

(براي فصل تابستان)۹۰ ۱۴۰ ۲ ۵۰ (براي فصل زمستان) SAE ۷۵W ۸۰W ۸۵W

( مناسب براي تمام فصول سال)۷۵W۹۰ ۸۰W۹۰ ۸۵W۹۰ ۸۵W۱۴۰

ـ پارس مدوس اي پي۷۵W و ۷۵W-۹۰ براي خودروهاي شرکت سايپا مانند ريو و پرايد

ـ پارس مدوس اي پي اس ۷۵W-۸۰ براي خودروهاي شرکت ايران خودرو مانند انواع پژو

● تأثير انتخاب گرانروي صحيح:

کاهش اصطکاک داخلي، جريان مناسب روغن، جلوگيري از سايش، ممانعت از داغ شدن سطح دنده، روانکاري صحيح

● روغن دنده هاي اتوماتيک

مشخصات خاص روغن دنده اتوماتيک شامل قابليت در انتقال قدرت قابليت عالي در انتقال حرارت، مقاومت در برابر کف کردن، ممانعت از سايش و روانکاري عالي است.

▪ موارد کاربرد روغن هاي دنده اتوماتيک:

ـ جعبه دنده اتوماتيک خودروهاي سواري، سيستم هاي انتقال قدرت و جعبه فرمان هيدروليکي، خودروهاي سنگين مانند اتوبوس هاي توليدي شرکت هاي شهاب خودرو، ايران خودرو ديزل

● مشخصات ويژگي هاي ضديخ، ضد جوش، ضد زنگ

پارس سهند و پارس سهند ويژه:

- پايين آورنده دماي انجماد و بالابرنده دماي جوش

- محافظ قطعات سيستم خنک کننده در مقابل زنگ زدگي و خوردگي

- قابل استفاده در چهار فصل

● انواع بسته بندي روغن ها

روغن بالک (فله اي):

- مزايا : قيمت ارزانتر، کاهش هزينه هاي انبارداري و حمل و نقل

- معايب: امکان آلودگي و دخل و تصرف بيشتر

● روغن مظروف

▪ مزايا: احتمال آلودگي کمتر(مخازن حمل و نقل و نگهداري)، افزايش کيلومتر کارکرد و زمان تعويض روغن، افزايش عمر موتور و کاهش هزينه تعميرات موتور

شرايط ويژه انبار داري صحيح روانکارها عبارت است از:

- نگهداري بشکه هاي گريس بصورت عمودي (ايستاده)

- هواي انبار خشک بوده و هنگام باز کردن در ظروف عاري از گرد و غبار باشد.

- با توجه به نوع فرآورده، زمان مناسب انبارداري رعايت شود.

اصل مهم: اولين محصول ورودي، اولين خروجي نيز باشد (FIFO)

● شيوه صحيح انبارداري:

- بشکه ها در فضاي روباز حتماً زير پوشش ضدآب نگهداري شوند.

- نگهداري بشکه هاي روغن بصورت افقي(خوابيده) انجام شود.

● روغن هاي صنعتي هيدروليک

پارامترهاي مهم در انتخاب روغن صنعتي- هيدروليک به شرح زير است:

- درجه حرارت عملکرد سيستم

- دامنه تغييرات دمايي

- گرانروي توصيه شده

- سازگاري با مواد تشکيل دهنده(واشر- قطعات- پلاستيکي و…)

- مقاومت لايه روغن

- فشار و سرعت سيستم

۳ دسته اصلي روغنهاي صنعتي- هيدروليک عبارت است از:

-R &O که داراي خواص ضد زنگ و ضد اکسيداسيون است

- AW که داراي خواص ضد سايش است.

- HVI & AW که داراي شاخص گرانروي بالا و خواص ضد سايش است.

روغن هاي هيدروليک نفت پارس عبارتند از:

پارس بابک، پارس بابک ويژه، پارس هيدروليک اتوماتيک

مواد کاربرد و گريد روغن دنده صنعتي نيسان عبارت است از:

- مصارف صنعتي که نياز به روغن دنده EP دارند

- سيستم انتقال دهنده هاي فولادي

- ياتاقانها

● روغن دنده صنعتي

پارامترهاي مهم در انتخاب روغن دنده صنعتي به شرح زير است:

- گرانروي توصيه شده

- نوع چرخ دنده و ابعاد

- سرعت و دور خروجي چرخ دنده

- شرايط محيطي

- فشار و بار وارد شده به چرخ دنده

● روغن هاي حل شونده

موارد کاربرد روغن هاي حل شونده عبارتند از: استفاده در تمامي عمليات ماشين کاري که نياز به روغن امولسيون بدون EP دارند، مناسب براي سنگ زني، مته کاري و اره کاري.

● گريس:

وظايف اصلي گريس عبارتند از: روانکاري، آب بندي، حفاظت از سطوح، ضربه گيري

مزاياي بکارگيري گريس نسبت به روغن:

- کاهش تعداد دفعات روانکاري

- از بين رفتن مسئله نشتي

- ماندن روانکار در وضعيت اوليه

- جلوگيري از لرزش و صداي سيستم

- بازدهي بهتر در شرايط دما و فشار بالاتر

محدوديتهاي بکارگيري گريس نسبت به روغن به شرح زير است:

- عدم قابليت خنک کاري در سيستم

- عدم خاصيت پاک کنندگي

گريسهاي نفت پارس عبارتند از:

- گريس هاي پايه کلسيمي(پارس شاسي)

- گريس هاي پايه سديمي(پارس فايبر- تکتاز)

- گريس هاي پايه ليتيمي(پارس ماهان و ماهان اي پي)

- گريس هاي پايه غير صابوني(پارس بنتون)

محدوده عملياتي گريس ها از نظر دما به شرح زير است:

- گريس پايه کلسيمي، حداکثر تا۶۰ درجه سانتي گراد

- گريس پايه سديمي، حداکثر تا۱۲۰ درجه سانتي گراد

- گريس پايه ليتيمي، حداکثر تا۱۳۰ درجه سانتي گراد

- گريس پايه غيرصابوني(بنتون)، حداکثر تا۱۳۰ درجه سانتي گراد

موارد کاربرد گريس ليتيمي (Multipurpose) عبارتند از:

- مناسب براي گريسکاري ياتاقانهاي چرخ اتومبيل

- کاربري مناسب در جلوبندي و اتصالات توپي وسايل نقليه

- کاربردي مناسب در ماشين آلات ساختماني

- کاربردي مناسب در صنايع نورد فولاد که نياز به مقاومت حرارتي بالايي دارند

- کاربردي مناسب در ياتاقانهاي تخت و غلطکي

- کاربردي مناسب در تمامي سطوح متحرک در شرايط خشک و مرطوب

● موارد کاربرد گريس کلسيمي

- قابل کاربرد در پمپ هاي آب

- کاربري مناسب در شاسي اتومبيل هاي سنگين و ماشين آلات کشاورزي

- کاربري مناسب در روانکاري اتصالات متحرک

- کاربري مناسب در محيطهاي مرطوب

- عملکرد مناسب تحت شرايط سرعت و فشار پايين( در شرايط

سخت تر، از ادتيو EP در گريس ياد شده استفاده مي شود)

● موارد کاربرد گريس سديمي

- قابل کاربرد در صنايع نساجي

- کاربري مناسب در ياتاقانهاي باز تمامي ماشين آلات و صنايع در شرايط خشک دنده هاي بسته

(به علت ساختار اليافي بلند و خشن، اين نوع گريس قابليت پمپاژ خوبي نداشته و در سيستم گريسکاري مرکزي قابل استفاده نيستند)

● موارد کاربرد گريس بنتوني (Non drop grease)

- قابل کاربرد در درجه حرارت هاي بالا

- کاربري مناسب در ياتاقانهاي کوره

- مصارف عمومي ياتاقانها

(تعويض اين نوع گريس ها در فواصل زماني کوتاه لازم است.)

ويژگي هاي گريس هاي فشار پذير( اي پي دار):

- حاوي مواد مقاوم کننده در برابر فشار (Extreme Pressure)

- داراي طول عمر کوتاه تر

- داشتن بوي تند نسبت به گريس هاي معمولي

عوامل موثر در انتخاب نوع گريس عبارتند از:

- شرايط دما و فشار سيستم

- سازگاري گريس با ترکيبات لاستيکي، واشرها و عايق ها

- طول عمر گريس و امکان گريس کاري مجدد

- چگونگي رفتار گريس در درجه حرارت هاي مختلف

- خواص ضد خوردگي و ضد زنگ زدگي گريس

منابع :
----------------------
aftab.ir
کانون دانش
----------------------