قسمتهاي الکتريکي ماشين هاي صنعتي و نحوه تغيير سمت گردش موتورهاي سه فاز

موتور هاي چند فاز
موتورهاي چند فازه موتورهاي متناوبي هستند که به صورت دو يا سه فاز کار مي کنند . هر دو از لحاظ ساختماني مشابه بوده و فقط اتصال داخلي کلافهايشان متفاوت است . براي کاربردهايي نيازمند به توان بالاتر ، از موتورهاي القايي سه فاز AC ( يا چند فاز ) استفاده مي شود . اين موتورها از اختلاف فاز موجود بين فازهاي تغذيه چند فاز الکتريکي براي ايجاد يک ميدان الکترومغناطيسي دوار درونشان ، استفاده مي کنند . از طريق القاي الکترومغناطيسي ميدان مغناطيسي دوار در اين هاديها القاي جريان مي کند ، که در نتيجه منجر به ايجاد يک ميدان مغناطيسي متعادل کننده شده و موجب مي شود که موتور در جهت گردش ميدان به حرکت درآيد . اين نوع از موتور با نام موتور القايي معر.ف است . براي اينکه اين موتور به حرکت درآيد بايستي همواره موتور با سرعتي کمتر از بسامد منبع تغذيه اعمالي به موتور ، بچرخد ، چرا که در اين صورت ميدان متعادل کننده ها در روتور ايجاد نخواهد شد . استفاده از اين نوع موتور در کاربردهاي ترکشن نظير لوکوموتيوها ، که در آن به موتور ترکشن آسنکرون معروف است ، روز به روز در حال افزايش است . به سيم پيچهاي روتور جريان ميدان جدايي اعمال مي شود تا يک ميدان مغناطيسي پيوسته ايجاد شود ، که در موتور هم زمان وجود دارد ، موتور به صورت هم زمان با ميدان مغناطيسي دوار ناشي از برق AC سه فاز ، به گردش در مي آيد . موتورهاي همزمان (سنکرون) را مي توانيم به عنوان مولد جريان هم بکار برد. سرعت موتورAC در ابتدا به فرکانس تغذيه بستگي دارد و مقدار لغزش ، يا اختلاف در سرعت چرخش بين چرخانه و ميدان ايستانه ، گشتاور توليدي موتور را تعيين مي کند . تغيير سرعت در اين نوع از موتورها را مي توان با داشتن دسته سيم پيچها يا قطب هايي در موتور که با روشن و خاموش کردنشان سرعت ميدان دوار مغناطيسي تغيير مي کند ، ممکن ساخت .

موتورهاي سه فاز
اصل ساخت اوليه و کاربردي
مانند بيشتر موتورها , يك موتورهاي القايي AC يك قسمت ثابت بيروني به نام استاتور و يك روتور كه در درون آن مي چرخد دارند , كه ميان آندو يك فاصله دقيق كارشناسي شده وجود دارد.به طور مجازي همه موتورهاي الكتريكي از ميدان مغناطيسي دوار براي گرداندن روتورشان استفاده مي كنند.يك موتور سه فاز القايي AC تنها نوعي است كه در آن ميدان مغناطيسي دوار به طور طبيعي بوسيله استاتور به خاطر طبيعت تغذيه گر آن توليد مي شود.در حالي كه موتورهاي DC به وسيله اي الكتريكي يا مكانيكي براي توليد اين ميدان دوار نياز دارند.يك موتور القايي AC تك فاز نيازمند يك وسيله الكتريكي خارجي براي توليد اين ميدان مغناطيسي چرخشي است .
در درون هر موتور دو سري آهنرباي مغناطيسي تعبيه شده است . در يك موتور القايي AC يك سري از مغناطيس شونده ها به خاطراينكه تغذيه AC به پيچه هاي استاتور متصل است در استاتور تعبيه شده اند . بخاطر طبيعت متناوب تغذيه ولتاژ AC بر اساس قانون لنز نيرويي الكترومغناطيسي به روتور وارد مي شود ( درست شبيه ولتاژي كه در ثانويه ترانسفورماتور القا مي شود ) . بنابر اين سري ديگر از مغناطيس شونده ها خاصيت مغناطيسي پيدا مي كنند . _ نام موتور القايي از اينجاست_ . تعامل ميان اين مگنت ها انرژي چرخيدن يا تورك ( گشتاور ) را فراهم مي آورد.در نتيجه موتور در جهت گشتاو بوجود آمده چرخش مي كند .

ساختمان موتورهاي سه فاز
موتورهاي سه فاز شامل سه قسمت مي باشد :
1. استاتور
2. روتور
3. کاسه ها ( قالپاق ها )

استاتور
از يک هسته آهني شياردار به صورت ثابت ساخته مي شود . داخل شيارها سه گروه کلاف به صورتي قرار مي گيرند که با هم 120 درجه الکتريکي اختلاف فاز داشته باشند . انرژي الکتريکي توليدي به صورت سه فاز از طريق استاتور به مدارهاي خارج منتقل مي گردد . استاتور از چندين قطعه باريك آلومنيوم يا آهن سبك ساخته شده است.اين قطعات بصورت يك سيلندر تو خالي به هم منگنه و محكم شده اند(هسته استاتور) با شيارهايي كه در شكا يك نشان داده شده اند.سيم پيچهايي از سيم روكش دار در اين شيارها جاسازي شده اند.هر گروه پيچه با هسته اي كه آن را فرا گرفته يك آهنرباي مغناطيسي (با دو پل) را براي كار كردن با تغذيه AC شكل مي دهد.تعداد قطبهاي يك موتور القايي AC به اتصال دروني پيچه هاي استاتوربستگي دارد.پيچه هاي استاتور مستقيما به منبع انرژي متصل اند.آنها به صورتي متصل اند كه با برقراري تغذيه AC يك ميدان مغناطيسي چرخنده توليد مي شود.

روتور
قسمت گردنده مولد از هسته آهني شياردار ساخته مي شود و داخل اين شيارها سيم هاي مسي براي توليد فوران مغناطيسي قرار مي گيرد . اين فوران به وسيله ولتاژ جريان مستقيم توليد مي شود .
در آلترناتورهاي بزرگ انرژي الکتريکي در قسمت ثابت ( استاتور ) ماشين توليد مي شود . ولي در آلترناتورهاي کوچک معمولا انرژي الکتريکي در قسمت گردنده ( روتور ) ايجاد مي شود . به قسمتي که در آن انرژي الکتريکي توليد مي شود آرميچر مي گويند .
روتور از چندين قطعه مجزاي باريك فولادي كه ميانشان ميله هايي از مس يا آلومنيوم تعبيه شده ساخته شده است . در رايج ترين نوع روتور (روتور قفس سنجابي) اين ميله ها در انتهاي خود به صورت الكتريكي و مكانيكي بوسيله حلقه هايي به هم متصل شده اند . تقريبا 90 درصد از موتورهاي القايي داراي روتور قفس سنجابي مي باشند و اين به خاطر آن است كه اين نوع روتور ساختي مستحكم و ساده دارد . اين روتور از هسته اي چند تكه استوانه اي با محوري كه شكافهاي موازي براي جادادن رساناها درون آن دارد تشكيل شده است . هر شكاف يك ميله مسي يا آلومنيومي يا آلياژي را شامل مي شود . در اين ميله ها به طور دائمي بوسيله حلقه هاي انتهايي آنها همچنان كه در شكل دو مشاهده مي شود مدار كوتاه برقرار است . چون اين نوع مونتاژ درست شبيه قفس سنجاب است ، اين نام براي آن انتخاب شده است . ميله اي روتور دقيقا با محور موازي نيستند . در عوض به دو دليل مهم قدري اريب نصب مي شوند .
دليل اول آنكه موتور با كاهش صوت مغناطيسي بدون صدا كاركرده و براي آنكه از هارمونيك ها در شكاف ها كاسته شود.
دليل دوم آن است كه گرايش روتور به هنگ كردن كمتر شود . دندانه هاي روتور به خاطر جذب مغناطيسي مستقيم ( محض ) تلاش مي كنند كه در مقابل دندانه هاي استاتور باقي بمانند . اين اتفاق هنگامي مي افتد كه تعداد دندانه هاي روتور و استاتور برابر باشند .
روتور بوسيله مهار هايي در دو انتها روي محور نصب شده ; يك انتهاي محور در حالت طبيعي براي انتقال نيرو بلندتر از طرف ديگر گرفته مي شود . ممكن است بعضي موتورها محوري فرعي در طرف ديگر( غير گردنده - غير منتقل كننده نيرو ) براي اتصال دستگاههاي حسگر حالت( وضعيت ) و سرعت داشته باشند . بين استاتور و روتور شكافي هوايي موجود است . بعلت القا انرژي از استاتور به روتور منتقل مي شو د. تورك توليد شده به روتور نيرو داده و سپس براي چرخيدن به آن نيرو مي كند . صرف نظر از روتور استفاده شده قواعد كلي براي دوران يكي است .


علت دريافت انرژي الکتريکي از قسمت ثابت در آلترناتورهاي بزرگ اين است که نيروي محرکه الکتريکي ( ولتاژ ) توليد شده در آلترناتورهاي سه فاز با شکل سينوسي و با اختلاف فاز 120 درجه الکتريکي مي باشد . از آن جا که مقدار ولتاژ توليد شده در آلترناتورها نمي تواند بيش از حد مجاز باشد و انتقال اين ولتاژ با جريان هاي بالا موجب افزايش اتلاف انرژي در سيم ها و افت ولتاژ انتهاي خط ، بنابراين در ابتداي خط مقدار ولتاژ توليد شده توسط ترانسفورماتورها افزايش و در انتهاي خط در چند مرحله جهت استفاده مصرف کنندگان صنعتي و خانگي در حد ولتاژ مجاز ( 380 220 ) کاهش مي يابد . در نيروگاه هاي انرژي الکتريکي همواره به صورت سه فاز توليد مي شود ؛ زيرا :
 اقتصادي تر است ، به دليل اينکه آلترناتورهاي سه فاز حجم کمتري نسبت به آلترناتورهاي تک فاز با توان مشابه دارد .
 توان لحظه اي سه فاز در مصرف کننده هيچ گاه به صفر نمي رسد ، بنابراين توان سه فاز ميزان تغييرات کمتري نسبت به توان در شبکه تک فاز دارد . در راه اندازي موتورهاي سه فاز نياز به سيم پيچ راه انداز نداريم و به همين دليل حجم موتورها کاهش مي يابد . رکتيفاير هاي سه فاز ولتاژ DC شده رايپل کمتري دارد و ولتاژ خروجي جريان مستقيم در رکتيفايرهاي سه فاز نسبت به ولتاژ يکسو شده در رکتيفايرهاي تک فاز صاف تر است . اصولا موتورهاي جريان متناوب نسبت به موتورهاي جريان مستقيم داراي ساختمان ساده تر ، عمر مفيد بيشتر و تعمير و نگهداري راحت تري هستند که موجب برتري اقتصادي اين موتورها بر موتورهاي DC مي شود . ماشين هاي الکتريکي سه فاز به دو گروه اصلي ( ماشين هاي سنکرون و ماشين هاي القايي ) دسته بندي مي شوند که از نظر ساختمان ، طرز کار و کاربرد تفاوت هاي زيادي دارند . اما اساس کار هر دوي آنها ايجاد ميدان مغناطيسي دوار است در بين اين دو نوع ، ماشين AC القايي ساده تر و ارزان تر بوده و بيشتر به عنوان موتور مورد استفاده قرار مي گيرد ولي ماشين سنکرون که ساختمان پيچيده تر و قيمت گرانتري دارد اغلب به عنوان مولد به کار مي رود .
براي کاربردهاي نيازمند به توان بالاتر ، از موتورهاي القايي سه فاز AC ( يا چند فاز ) استفاده مي شود . اين موتورها از اختلاف فاز موجود بين فازهاي تغذيه چند فاز الکتريکي براي ايجاد ميدان الکترومغناطيسي دوار درونشان ، استفاده مي کنند . اغلب ، روتور شامل تعدادي هادي هاي مسي است که در فولاد قرار داده شده اند . از طريق القاي الکترومغناطيسي ميدان مغناطيسي دوار در اين هادي ها القاي جريان مي کند ، که در نتيجه منجر به ايجاد يک ميدان مغناطيسي متعادل کننده شده و موجب مي شود که موتور در جهت گردش ميدان به حرکت در آيد ، اين نوع از موتور با نام موتور القايي معروف است . براي اينکه اين موتور به حرکت در آيد بايستي همواره موتور با سرعتي کمتر از فرکانس منبع تغذيه اعمالي به موتور بچرخد ، چرا که در غير اين صورت ميدان متعادل کننده ها در روتور ايجاد نخواهد شد . موتورهاي القايي AC سه فاز به طور گسترده در کاربري هاي تجاري و صنعتي استفاده مي شوند . آنها هم به عنوان موتورهايي با روتور پيچ خورده يا قفس سنجابي دسته بندي مي شوند .
اين موتورها خود استارت هستند و از هيچ خازن يا پيچه استارت يا سوئيچ گريز از مركز يا دستگاه آغازگري استفاده نمي كنند. آنها گشتاور آغازين در درجه هاي متوسط يا بالا توليد مي نمايند.محدوده نيروي توليدي و بازده اين موتورها از متوسط تا بالا با مشابه هاي تك فازشان مقايسه مي شود.استفاده هاي عمومي آنها مانند آسيابها (و ليث ها دستگاه برنده و فرم دهنده چوب و فلز) مته فشاري پمپها كمپرسورها تسمه نقاله ها همچنين دستگاههاي چاپ دستگاههاي مزرعه سرمايش در الكترونيك و ديگر كاربريهاي مكانيكي است.
موتورهاي سه فاز در اندازه هاي مختلف از قدرتهاي کمتر از يک اسب بخار تا قدرت هاي چند هزار اسب بخار ساخته مي شوند . اين موتور تقريبا داراي مشخصه سرعت ثابت بوده و طوري طرح مي گردند که مشخصه گشتاورشان متغير باشد . بعضي از آنها داراي گشتاور راه اندازي زياد و بعضي ديگر داراي گشتاور راه اندازي کم هستند . برخي از اين موتورها طوري طراحي گشته اند که جريان راه اندازيشان نرمال و در بعضي ديگر اين جريان زياد مي باشد . اين موتورها براي ولتاژها و فرکانس هاي استاندارد ساخته مي شوند و موتورهاي سه فاز با ولتاژ دوگانه خيلي معمول است . از اين موتورها براي ماشين ابزار ، پمپ ها ، آسانسور ، پنکه ها و جرثقيل ها و بسياري وسايل ديگر استفاده مي شوند .

موتور قفس سنجابي
تقريبا 90 درصد موتورهاي القايي AC سه فاز از اين نوعند.كه روتور آنها از نوع قفس سنجابي است كه در ابتدا توضيح داده شد . محدوده هاي طبقه بندي نيروي آنها از يك سوم تا چند صد اسب بخار است.موتورهاي اين نوعي كه در دسته يك اسب بخار به بالا اند در مقايسه با مشابه هاي تك فاز كم هزينه ترند و مي توانند در استارت در فشارهاي سنگين تر بكار كنند.
در يك موتور قفس سنجابي ، درمرحله طراحي پارامتهاي مختلفي بايستي انتخاب شوند. يك موتور با مقاومت رتور كوچك ترجيح داده مي شود چونكه مشخصه هاي كاري ماشين بهبود مي يابد . مقاومت كوچك منجر به لغزش اسمي كوچك مي شود كه اين امر موجب بازدهي بالا و رگولاسيون سرعت خوب مي شود . با اينحال ،جريان راه اندازي را بزرگ و گشتاور راه‌اندازي كوچك مي شود . هر افزايشي در مقاومت رتور مشخصه راه‌اندازي را بهبود مي‌دهد زيرا جريان راه‌اندازي كاهش و گشتاور راه‌اندازي افزايش مي‌يابند اما مشخصه هاي كار عادي ماشين را خراب مي‌كند. گشتاور شكست معياري براي سنجش توانايي موتور در مقابل اضافه بارهاي كوتاه مدت است. رتوري بار راكتانس كوچك يك گشتاور شكست بزرگ را ايجاد مي‌كند ولي در مقابل افزايش جريان راه‌اندازي رابدنبال دارد . پس ملزمومات طراحي براي كار عادي و دائمي موتور ، و در مرحله راه اندازي متضاد هستند .
در يك موتور القايي قفس سنجابي ، يك راه اندازي خوب همراه با عملكرد دائمي عادي هنگامي بدست مي آيد كه مقاومت رتور بطور اتو ماتيك با سرعت تغيير كند ، بطويكه در حالت توقف مقاومت بزرگ و با افزايش سرعت كاهش يابد و در سرعتهاي نزديك سرعت نامي مقدار آن كاملا كوچك شود . چنين تغييراتي با وابسته كردن مقدار مقاومت رتور به فركانس رتور تحقق مي يابد. در حالت توقف ، فركانس رتور بزرگ و برابر با فركانس استاتور است . باافزايش سرعت فركانس رتور كاهش مي يابد و در سرعت نامي به محدوده 2 تا 10 درصد فركانس استاتور مي‌رسد. روتور بگونه اي طراحي مي شود كه مقاومت آن در فركانس استاتور بزرگ باشد و با كاهش فركانس رتور ،مقاومت كم مي‌شود و در فركانسي برابر 2 تا 10 درصد فركانس استاتور كوچك مي شود . اين نوع تغييرات مقاومت رتور با استفاده از رتور با ميله هاي عميق يا رتور قفس سنجابي دوبل بدست مي آيد .رتور قفس سنجابي با شيار عميق ، داراي شيارهاي عميق باريك است .
مي‌توان تصور نمود كه هادي داخل شيار توسط چند هادي داخل شيار توسط چند هادي نازك كه بصورت موازي به يكديگر متصل شده اند جايگزين بشوند . در سرعتها ي كم وقتي كه فركانس رتور بالاست تفاوت راكتانسهاي هادي‌ها باعث مي‌شود كه توزيع جريان در هادي بالا و پايين متفاوت گردد . بطوريكه هادي بالا بيشترين جريان و هادي پايين كمترين جريان را از خود عبور مي دهند .
به علت عدم توزيع يكنواخت جريان ، مقاوم موثر هادي ها افزايش و راكتانسهاي آنها كاهش مي يابد . زمانيكه سرعت به نزديكي سرعت نامي مي رسد به دليل كاهش فركانس رتور ، راكتانس لايه هاي پائيني تقليل مي يابد . لذا توزيع جريان داخل شيار عمدتا ناشي از مقاومت معادل رتور كاهش مي يابد .
رتور قفس سنجابي دوبل شامل 2 هادي اتصال كوتاه شده در هر شيار است .

طبقه بندي موتورهاي قفس سنجابي
موتورهاي قفس سنجابي القائي سه فاز بطور گسترده مورد استفاده قرار مي گيرند. متناسب با هر كار برد ، مشخصه‌هاي خاصي از سرعت –گشتاور وسرعت جريان لازم است . باانتخاب مناسب رتور از نظر مقاومت و راكتانس و ميزان عمق شيار و يا دوبل بودن آن مي توان موتوري طراحي نمود كه مشخصه هاي مورد نياز را داشته باشد . موتورهاي با ظرفيت بالابراي كار بردهاي خاص طراحي مي شوند . در موتورهاي متوسط و كوچك (در حدود كمتر از 150كيلو وات ) طراحي بر اساس طبقه بندي هاي استاندارد انجام مي‌شود . استانداردهاي فوق با توجه به مشخصه هاي سرعت – گشتاور و سرعت – جريان در طول زمان و براي برآورده شدن نيازهاي اكثر موتورهاي القائي تعيين شده اند . در كار بردهاي مهندسي ، انتخاب بگونه اي انجام مي شود كه مشخصه موتور به مشخصه مورد نياز نزديكترين حالت باشد . برخي از كشورها استاندارها ي خاصي براي خود وضع نموده اند.
يك موتور كلاس A ،داراي رتوري با مقاومت و راكتانس كم است و لغزش كوچك ، بازدهي و ضريب قدرت بالا در بار نامي ، گشتاور شكست بالا ،گشتاور راه انداز معمولي ، وجريان راه انداز ي بالايي دارد . موتور كلاس A ، رفتار مناسبي در حالت كار دائم از خود نشان ميدهد . ولي رفتار راه اندازي مطلوبي ندارد. لغزش با ر كامل از 2% در موتورهاي با ظرفيت بالا تا 4% در موتورهاي با ظرفيت پائين تغيير مي كند . گشتاور شكست دو برابر گشتاور نامي است . محدوده گشتاور راه اندازي از گشتاور نامي براي موتورهاي بزرگ تا دو برابر گشتاور نامي براي موتورهاي كوچك مي‌باشد در موتورهاي بزرگ جريان راه‌اندازي 8 برابر جريان نامي و در موتورهاي كوچك 5 برابر جريان نامي است.
يك موتور كلاس B ، نيز داراي لغزش نامي كوچك وگشتاور راه اندازي معمولي است. جريان راه انداز موتور كلاس B ، 70 تا 80 دصد جريان راه اندازي موتور كلاسA مشابه است. زيرا راكتانس رتور يك موتوركلاس B بزرگتر از راكتانس موتور مشابه كلاس A است . گشتاور راه اندازي با استفاده از يك رتور شيار عميق يا دوبل فراهم مي شود. بعلت افزايش راكتانس پراكندگي رتور ، گشتاور شكست از2 برابر گشتاور نامي كمي كمتر است . همچنين ضريب قدرت در بار نامي كمي تقليل مي يابد .
در موتور كلاس C از رتور دوبل استفاده مي شود .مقاوم رتور در لحظه راه اندازي از مقاومت موتور مشابه كلاس B بيشتر مي باشد . همچنين جريان راه اندازي كوچكي دارد. درموتور كلاس C در مقايسه با كلاسB مشابه گشتاور شكست كوچكتر ، راندمان بار نامي كمتر و لغزش بار نامي بزرگتر (لغزش كمتر از 5% ) دارد.
موتور قفس سنجابي كلاس Dبه صورت تك شيار بامقاومت بزرگ و راكتانس كم طراحي مي شود .گشتاور راه انداز بالا ( در حدود 3تا 4 برابر گشتاور نامي ) و جريان راه اندازي آن كوچك است .
ولي عليرغم اصلاح مشخصه در حالت راه اندازي مشخصه حالت كار دائم نا مناسبي را از خود نشان مي دهد . ا زجمله مي توان به لغزش با نامي بالا ( 5 الي 50 درصد) و راندمان كاري كم اشاره نمود .
كلاس F تركيبي از مشخصه هاي مناسب در كار ائم ( لغزش 2 الي 4 درصد ) وجريان راه اندازي كوچك را دارد . ولي در مقابل گشتاور راه انداز وشكست كمي را ايجاد مي كند .به همين دليل ، بر خلاف موتورهاي قفس سنجابي كار برد وسيعي ندارد.

موتورهاي القائي با رتور سيم بندي شده
يكي از ويژگي هاي موتور هاي القائي رتور سيم بندي شده است به موتورهاي قفس سنجابي آن است كه به مصالحه بين مشخصات حالت راه اندازي و كار دائم، نيازي ندارد . سيم بندي رتور بامقاومت كوچك طراحي مي‌گردد و بطوريكه در حالت دائم راندمان مناسب و لغزش كوچكي ايجاد مي شود.مشخصه اي راه اندازي با اضافه نمودن مقاومت درمدار رتور اصلاح مي شوند .
در شرايطي كه به گشتاور راه اندازي بزرگ نياز باشد ، مقاومت خارجي رتور چنان تعيين مي كند تا بيشترين گشتاور در راه اندازي ايجاد گردد. اين عمل كاهش جريان راه انداري را نيز به دنبال دارد و به محض آنكه رتور سرعت گرفت مقاومت خارجي موتور كاهش مي يابد. بطور يكه موتور در مرحله راه اندازي با بيشترين گشتاور شتاب گيري مي كند . از آنجائي كه قسمت اعظم تلفات رتور در مقاومت خارجي ايجاد مي شود ، افزايش دماي رتور در شرايط راه اندازي كم است . انتخاب مقاومت مناسب رتور ، باعث مي شود كه از بيشترين ظرفيت گشتاور استفاده شود ، بنابراين در كاربردهايي كه به راه اندازي و شرايط ترمزي پي در پي نياز باشد(با گشتاور بالا ) از موتور رتور سيم بندي شده استفاده مي شود.
بخاطر در دسترس بودن سيم بندي رتور ، قابليت انعطاف و كنترل پذيري موتورهاي رتور سيم بندي شده بيش از موتور هاي قفس سنجابي است . زيرا هم امكان تغيير مقاومت رتور و هم تزريق ولتاژ به رتور وجود دارد . ولي در مقابل ضعفهايي نسبت به موتور قفس سنجابي دارد . از جمله مي توان به قيمت بالا ، نياز به نگهداري و تعمير مكرر جاروبك و حلقه هاي لغزان رتور و كاهش استحكام رتور اشاره نمود .. لذا همانند موتورهاي قفس سنجابي كار برد وسيعي ندارد.

راه‌اندازي
زمانيكه موتور هاي القايي بطور مستقيم به ولتاژ خط متصل شود ، جريان راه اندازي بزرگي را مي كشد . در شرايطي كه امپدانس داخلي منبع تغذيه بزرگ و يا ظرفيت جريان خروجي آن محدود باشد ، راه اندازي موتور موجب افت ولتاژ خط مي شود . درنتيجه ساير بارهاي متصل به آن منبع تغذيه دچار اشكال مي گردند . لذا لازم است با استفاده از روشهايي ، جريان راه اندازي محدود شود . رفتار موتورهاي قفس سنجابي در شرايط راه اندازي با توجه به نوع آن (كلاس موتور )متفاوت مي باشد ، همانطور كه در بخش 5-1-3 بدان اشاره شد . راه اندازي موتورهاي رتور سيم پيچي شده با افزايش مقاومت خارجي رتور انجام مي شود و جريان راه اندازي نيز محدود مي شو كه در بخش 5-1-4 بدان اشاره شد . روش هاي ديگري هم وجود دارد كه هم در مورد موتورهاي قفس سنجابي و هم در مورد رتور سيم بندي شده كار برد دارند . بطور مثال مي توان از كاهش ولتاژ تغذيه ، تغيير فركانس استا تور و يا افزايش امپدانس استا تور نام برد. در موتورهاي رتور سيم بندي شده همچنين از تزريق ولتاژ درمدار رتور نيز به منظور كاهش جريان راه اندازي مي توان استفاد نمود . از اين روشها بجز روش افزايش امپدانس استاتور در كنترل سرعت موتورها نيز استفاده مي شود كه در قسمتهاي بعدي اين فصل مورد بحث قرار مي گيرند.
از روشهاي متعارف كاهش جريان راه اندازي ، كاهش ولتاژ تغذيه است كه توسط كليد ستاره – مثلث ويا اتوترانس انجام مي شود .روش ستاره – مثلث در موتورهاي قابل استفاده است كه در شرايط عادي بصورت مثلث مورد بهره برداري قرار مي گيرند . با تغيير سيم بندي از مثلث به ستاره ولتاژ و جريان راه اندازي با ضريب و گشتاور راه‌اندازي با ضريب تقليل مي يابند . در راه اندازي با اتو ترانس با نسبت تبديل ar ، جريان راه اندازي و گشتاور راه اندازي به ترتيب با ضرايب و تقليل مي يابند . در هر دو روش در تغيير وضيعت از حالت راه اندازي به حالت دائم اگر از كليد استفاده شود ، امكان بروز جريان هاي گذرا با دامنه بالا وجو دارد . قطع كليد از منبع تغذيه باعث مي‌شود كه جريان استا تور صفر شود و ميدان گردان استا تور حذف شود . بواسطه ثابت زماني بزرگ رتور جريان در رتور ادامه مي‌يابد ، و ميدان رتور باعث القاي ولتاژ بر روي سيم‌بندي استاتور مي‌گردد . فاز ولتاژ القائي در استا تور بستگي به وضيعت ميدان رتور دارد و مستقل از فاز ولتاژ شبكه مي باشد . در لحظه وصل مجدد موتور به شبكه اي با ولتاژ جديد ممكن است فاز ولتاژ القائي ناشي از ميدان رتور و شبكه درفاز مقابل قرار گيرند و درنتيجه جريان هجومي شديدي ايجاد گردد.
موتورهاي بزرگ معمولا با 2 سيم بندي در استاتور طراحي مي شوند . بطوريكه در حالت عادي معمولا هر دو سيم بندي بطور موازي در مدار قرار مي گيرند و در طي مرحله راه اندازي فقط يكي از سيم بندي ها در مدار قرار

منابع :
----------------------
http://www.persianengineer.blogfa.com/
http://www.hupaa.com/list.php?name=article_electronic

http://een.blogfa.com/post-39.aspxz

http://www.irantux.com/html/modules.php?op=modload&name=Sections&file=index&req=viewarticle&artid=191
http://www.